Jaarboek 19 (2017) – Grathem

5José Cajot, Het fonologisch systeem van de Maastrichtse klinkers en de impact van de tweetonigheid
33Gerald van Berkel, Toponymische elementen in Limburgse plaatsnamen: heem, wieler en rode
41Ulrich Maes, De etymologie van de plaatsnamen Eggertingen, Grimmertingen en Hullertingen
49Michiel de Vaan, De mouillering in het Horn-, Thorn- en Weertlands. Een dialectgeografisch en taalhistorisch onderzoek
VLDN-info 2016
85Jaarverslag
91Congresverslag
93Ledenlijst – Publicaties – Congressen
104Richtlijnen voor auteurs

Jaarverslag 2016

De activiteiten van de vereniging zijn vijfledig:

1. de jaarlijkse statutaire vergadering(en);

2. het congres en de voorbereidende bestuursvergaderingen;

3. de publicaties, vnl. het jaarboek;

4. activiteiten waarbij de VLDN als vereniging is betrokken; en

5. taalkundige activiteiten van de individuele bestuursleden.

1. De algemene vergadering van 2016 had plaats op zaterdag 11 juni in taverne Aldenhof in Kuringen. Ze werd voorafgegaan door een bezoek aan de abdij van Herkenrode. Aangezien deze statutaire bijeenkomst gewoonlijk niet druk wordt bezocht, organiseert het bestuur in de marge van het congres een bijkomende ledenvergadering en een infosessie Verenigingsnieuws.

De vereniging verwelkomde in de loop van het werkjaar zeven nieuwe leden: dhr. Gust Caelen (Heppen-Leopoldsburg), dhr. Julien Geelen (Heusden-Zolder), mevr. Mia Jacobs (Hasselt), dr. Guido Krieken (Tongeren), dhr. Alain Souvereyns (Hasselt); dhr. Jack Janssen (Venray) en dhr. Jan Schuren (Linne). Het totaal aantal contribuerende leden en bestellers van het jaarboek schommelt rond de honderd. Voor de ledenlijst: zie het jaarboek.

2. De vereniging congresseerde op 19 november 2016 in kasteel Groot Buggenum in Grathem. Het ging om een jubileumcongres in samenwerking met Veldeke Limburg. De VLDN bestaat (ruim) 40 jaar, Veldeke Limburg 90 jaar. Het thema was: “Dialect in het hart en onder de loep”. Er waren ongeveer 70 aangemelde bezoekers voor het ochtendprogramma. Na de historische inleiding over Grathem door dhr. Thieu Wieërs, waren er taalkundige lezingen van dr. Gerald van Berkel (de toponymische elementen heem, wieler en rode in Limburgse plaatsnamen), dr. Michiel de Vaan (de mouillering in het Horn-, Thorn- en Weertlands) en prof. dr. José Cajot (de impact van de tweetonigheid in het Maastrichts). Na de traditionele ledenvergadering, waarop vnl. van gedachten werd gewisseld over de onzekere toekomst van de vereniging wegens het wegvallen van de subsidiëring in Nederland, en over een verhoging van de prijs van het lidmaatschap, volgde een bezoek aan het kasteel onder de leiding van gidsen. De namiddagsessie werd ingezet door drs. Luc Wolters van Veldeke Limburg, die kort de 90-jarige geschiedenis van deze respectabele Limburgse dialectvereniging overliep. De Lonerlandse volksgroep De Kamazollekes verzorgde een gesmaakt muzikaal intermezzo. Het congres werd afgesloten met een receptie aangeboden door het gemeentebestuur van Leudal, waarbij de burgemeester, dhr. Arno Verhoeven, de congresgangers toesprak en hen bedankte voor de keuze van Grathem als congresplaats. Voor een ruimere samenvatting raadplege men het congresverslag.

Dit congres werd voorbereid tijdens de bestuursvergaderingen van 9 januari, 11 juni en 17 september 2016; op 5 januari was er een werkbezoek aan het kasteel in Grathem, samen met vertegenwoordigers van Veldeke Limburg.

3. In november 2016 verscheen Jaarboek 18 met o.m. de relevante lezingen van het congres gehouden in As (nov. 2015): Waternamen in het Maasbekken (V. Mennen), Oude gehuchtnamen in de Oetervallei (J. Segers) en Fonologische aspecten van het Opglabbeker dialect (D. Janssen). J. Goossens verzorgde een in memoriam voor oud-bestuurslid Max de Bruin, die overleed einde november 2015.

De website van de vereniging is zoals voorheen te bereiken op www.vldn.be en wordt in de loop van het jaar telkens geüpdatet door een lid van het bestuur. Ook het congresprogramma, actuele informatie in verband met de vereniging en haar publicaties en nieuwtjes op het gebied van de dialectologie en naamkunde in Limburg worden erop aangeboden. De hele reeks Mededelingen, dit zijn de artikels zoals ze in de periode voor het Jaarboek werden uitgegeven, is via deze website ook in extenso te raadplegen.

In de loop van 2016 werden diverse, voor de vereniging relevante berichten toegevoegd aan onder meer de nieuwsrubriek, naast titels van nieuwe publicaties en koppelingen naar andere belangrijke dialectologische en/of naamkundige websites. Het aan de website verbonden e-mailadres wordt vaak gebruikt voor informatie en communicatie met de leden enerzijds en door belangstellenden anderzijds.

In verband met de beperkte subsidiëring heeft de vereniging afstand gedaan van de rechten op het gebruik van de domeinnaam vldn.eu.

4. De VLDN is met de voorzitter en de secretaris vertegenwoordigd in de koepel Variaties vzw op hun halfjaarlijkse vergaderingen in Brussel (19 maart en 26 november 2016). Via Variaties is de VLDN ook betrokken bij de streektaalconferenties georganiseerd door de Stichting Nederlandse Dialecten. Het volgende event is gepland in Amsterdam (najaar 2017).

5. Bestuursleden hebben in de loop van het jaar her en der lezingen gegeven over taal en/of dialect of zijn behulpzaam geweest bij het tot stand komen van projecten van anderen. We vermelden hier, bij wijze van voorbeeld: woordenboek van de Vlaamse waternamen, lezing Zwarte gaten in de taal voor HK Bilisium in Bilzen, cursus De geschiedenis van het Nederlands voor gemeente Lommel, basiscursus Dialect lezen en schrijven voor de Willy Dols Stichting in Sittard, oprichting van de nieuwe Veldeke-afdeling Lonerland in Alken.

De vereniging is met een boekenstand vertegenwoordigd op de Erfgoedjaarmarkt van de Erfgoedcel Haspengouw (voortaan tweejaarlijks).

Via e-mail of anderszins werd door bestuursleden geantwoord op vragen van belangstellenden om dialectologisch, etymologisch of naamkundig advies, en werd er medewerking verleend aan enkele dialectenquêtes van taalonderzoekers en dito studenten.

6. Congres 2017:

Het volgende congres van de vereniging vindt plaats in het Belgisch-Limburgse Lanaken. Het wordt georganiseerd op zaterdag 25 november in samenwerking met de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Studiekring Sint-Ursula Lanaken (K.G.O.S.S.U.) en met de steun van het gemeentebestuur. Het thema luidt: Lanaken, een lappendeken in taal en geschiedenis.